Enfekte olan bir yetişkinden bulaş riski çocuklarda tüberküloz nedenleri arasında ilk sırada yer alır. Verem olarak da bilinen rahatsızlığın altında yatan farklı nedenlerin görülmesi de mümkündür. Veremin tedavi edilmemesi durumunda birçok önemli komplikasyona neden olması da mümkündür.
Özellikle akciğerde çeşitli lezyonlara yol açabilen verem, çocuk gelişimini ve genel sağlığı da olumsuz etkileyebilmektedir. Belirtilerinin diğer solunum yolu rahatsızlıklarıyla kolaylıkla karıştırılabilir olması nedeniyle genellikle tanı geç konulabilir.
Çocuklarda Tüberküloz Nedenleri Nelerdir?
Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu tüberküloz halk arasında verem olarak bilinir. Akciğerlere saldıran virüs rahatsızlığı tedavi edilmediğinde ciddi bir boyuta taşıyabilmektedir.
Enfekte olmuş başka birinden bulaş olması çocuklarda tüberküloz nedenleri arasında ilk sıradadır. Başka bir hastanın öksürmesi veya hapşırması durumunda bakteri bulunan damlacıklar havaya karışarak solunum yoluyla çocuğa geçme ihtimali artar. Hastanın konuşması sonrasında da bu risk vardır. Aşağıda çocuklarda verem nedenleri ve risk faktörleri yer almaktadır.
- Tüberküloz olan birinin hapşırması ve öksürmesi nedeniyle virüsün yayılma ihtimali vardır.
- Kalabalık ortamlarda sıklıkla bulunan çocuklarda verem risk haline gelebilir.
- Bağışıklık sistemi zayıf çocukların hastalığa yakalanma riskleri daha fazladır.
- Kişisel hijyenin yetersiz olması ve bunun sık devam etmesi de risktir. Çevresel hijyende verem için önemli bir risktir.
Bunun dışında çocuklarda tüberküloz riskini artıran faktörler arasında; yetersiz beslenme, zayıf bağışıklık sistemi, kalabalık ortamlarda yaşama, kötü hijyen koşulları vb. Yer alır. Çocukların bağışıklık sistemleri tam olarak gelişmediği için tüberküloza karşı çok hassastırlar. Akciğer tüberkülozu zamanında teşhis edilip tedavi edilmezse, çocuklarda fiziksel ve zihinsel gelişimi etkileyen pek çok tehlikeli komplikasyona yol açabiliyor.
Çocuklarda Tüberküloz Belirtileri Nelerdir?
Nonspesifik belirtiler çocuklarda daha yaygın görülür ve bu durumda hastalık diğer solunum yolu rahatsızlıkları ile karıştırılabilir. Veremin en yaygın belirtileri şunlardır;
- 2-3 haftadan fazla ve sıklıkla devam eden öksürük,
- Uzun süreli ve hafif ateş,
- Yoğun iştahsızlık ve buna bağlı olarak kilo kaybı,
- Geceleri görülen yoğun terleme,
- Nefes almakta zorluk yaşanması,
- Göğüs bölgesinde hissedilen ağrılar,
- Koltuk altı veya boyun bölgesinde şişme,
- Bazı vakalarda virüsün beyin zarlarına yerleşmesine bağlı olarak kusma, baş ağrılıları, koma veya nöbet gibi nörolojik vakalar,
Çocuklarda tüberküloz belirtileri olarak sayılabilir. Bu belirtilerden özellikle birden fazlası görüldüğünde erken tanı ve tedavi için bir sağlık kuruluşundan destek almak önemlidir.
Tıbbi istatistikler bize yılda yaklaşık 500 bin bebek ve çocuğun dünya genelinde tüberküloz vakası ile karşılaştığını gösteriyor. Bu hastalığa bağlı olarak dünya genelinde yılda yaklaşık 70 bin çocuğun yaşamını yitirdiği de biliniyor. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan ve yetersiz beslenen 3 yaş altı çocuklar daha fazla risk altında bulunuyor.
Çocuklarda Tüberküloz Nasıl Tedavi Edilir ve Önlenir?
Çocuklarda tüberkülozdan korunmak ve zamanında tedaviye başlanması oldukça önemlidir. Tedaviye geç başlanması büyüme geriliğine, beslenme yetersizliklerine ve özellikle de ciddi akciğer sorunlarına neden olur. Bunlara bağlı olarak solunum fonksiyonlarında önemli derece de azalma görülebilmektedir. Bağışıklık sistemini zayıflatan tüberküloz vücudun diğer hastalık ve enfeksiyonlara karşı da dirençsiz hale gelmesine sebep oluyor.
Verem çocuklarda ve yetişkinlerde ilaçla yapılmaktadır. Ayrıca nefes açıcı ilaçlarında hastanın yaşam konforunu artırmak için önemi büyüktür. Tedavi çocuğun yaşına göre 9 aya kadar sürebilmektedir. Tedavi sürecinde ve sonrasında yeterli beslenme ve dinlenme büyük önem taşır. Ayrıca sıvı alımına da mutlaka dikkat edilmelidir. Tedaviye tam olarak uyulmaması halinde hastalık tedavi edilse bile sonradan tekrardan yaygın semptomlar görülebilir ve vakalar ölümle sonuçlanabilir.
Verem aşısının zamanında yaptırılması da hastalığa yakalanmamak için son derece önemlidir. Çocuğunuz için sağlıklı yaşam koşullarını oluşturmanız tedaviyi desteklemek için gereklidir.
